कामिनो द सांतियागो अन वारकरी!

कामिनोची दर दिवसाची दैनंदिनी , किती चाललो , कुठे राहिलो , वगैरे पेक्षा वॄत्तांत जरा वेगळा लिहावासा वाटतोय. तिथल्या वाटा , भेटलेली अतरंगी माणस अन त्या बरोबरीनी उलगडत जाणारा प्रवास , माहिती.

या भागात वारकरी उर्फ पेरेग्रिनो ( यात्रेकरी)
भरपूर माणस भेटली , दिसली . कथा , आख्यायीकांमधून भेटली अन प्र्यत्यक्षातही. सरळ , सुलभ, चार अंगुले वरून रथ हाकणारी, प्रेमळ , भक्तीरसात डुंबलेली , काही भवतालात गटांगळ्या खाणारी काही भवसागरात पोहायला शिकायच म्हणून आलेली. काही जे भेटले नाहीत पण , त्यांनी घेतलेल्या कष्टांमुळे आज वर्षाकाठी अडीच तीन लाख लोक कामिनो चालतात. बहुरंगी , बहुढंगी , अतरंगी!

अत्रंगी म्हणाल , तर आम्ही होतो. चौघी शाळेतल्या मैत्रीणी, शाळेतही सख्ख्या मैत्रीणी नव्हतो. आमच्या पैकी कोणीही किरिस्ताव नाही , इतकच नव्हे तर भाविक सुध्हा नाही. खरतर नास्तिक् म्हटल तरी चालेल. धावणे पळणे सायकलींग करणार्‍या दोघी होतो पण अल्ट्रा स्पोर्ट्स वाल कोणी नव्हत. पण एक कल्पना आली समोर अन एक वेगळा अनुभव घ्यायला उत्साहानी तैय्यार मात्र होतो सगळ्याच.

काही महाभाग जिथे असतील तिथे सांतियागोला मनोमन भेटणारे होते. हा माद्रीद च्या एका वर्दळीच्या चौकात , असा ध्यानस्थ बसला होता . क्रियेविण वाचाळता व्यर्थ आहे अश्या अर्थाच काही लिहुन ठेवल होत त्यानी समोर. ह्याचा सांतियागो ह्याला लवकर प्राप्त होवो !

टू इच हिज ओन कामिनो! हे वाक्य खूप दा ऐकल अन ह्या बाई पण निघाल्या वारीसाठी . केव्हा कधी किती सावकाश चाललात हे महत्वाच नाही . अन गंतव्य स्थळ मगत्वाच नाही प्रवास जास्त महत्वाच्गा .

हा आद्य वारकरी, कामिनो च्या रस्ताभर वेगवेगळ्या स्वरूपात भेटत रहातो. त्याची काठी , शिंपला अन कमंडलू सदॄश बाटली वजा भांड ! हे आधूनिक पेरेग्रिनो ही घेउन हिंडतो.

हा खिडकीतून लक्ष ठेवत होता पेरेग्रीनोज वर

हे रस्ता दाखवणारे

पूर्वी पेरेग्रिनो आपल्या घरून पायी निघायचे . हा कमंडलू एक बहु उपयोगी , किंवा सर्व उपयोगी भांड होतं , ट्रेकर्स च टम्ब्लर असतो तस! चालताना आधार अन सुरक्षा म्हणून काठी . अन शिंपल्याच चिन्ह , त्यांच्या पांडूरंगाची आठवण म्हणून .
हा शिंपला जणू पासवर्ड होता तिथे . सॅक वर लटकवलेला शिंपला दिसला की लागलीच 'आपल्यातला माणून अस वाटायच! बाहेरच्या जगातले , शिष्टाचार पाळायची गरज नाही . बिंधास्त गप्पा मारायला सुरवात. देश , भाषा , रंग , आर्थीक स्तर ( हा कळायला फारसा वाव नव्हता सगळे सारखेच मळके दिसायचे अन सगळ्यांच्याच बुटाना काढल की वास यायचा ) वय , लिंग कश्याचाच भेद्भाव नाही.

वेगवेगळ्या देशातले लोक भेटले ,

दोन अमेरीकन आज्या होत्या. सारीया च्या ट्रेन मधे भेटल्या. भारतातून माद्रिद सारीया ट्रेन च तिकीट काढल होत. ट्रेन मधे बसल्यावर सात तास प्रवास आहे म्हणून निवांत गप्पा चालल्या होत्या आमच्या. एखादी झोप काढायचाही विचार होता. ह्या आजींमुळे कळल की ट्रेन रूट वर काम चालू आहे अन त्यामुळे मधेच एका लहान्श्या स्टेशन वर उतरून बस पकडायची आहे. गम्मत म्हणजे आमच्या ट्रेन तिकिटावर ह्याबद्दल उल्लेख होता , पण एक तर स्पॅनिश भाषेत होतं अन तिकिटाखालच्या सुचना ओलांदून फक्त वेळ ट्रेन नंबर इतकीच माहिती पहाण्याची (वाईट ) सवय , ह्यामुळे आमच्या लक्षातच नव्हत आलं . बस मधे माझ्या शेजारीच बसल्या अन मग भरपूर गप्पा झाल्या. बदामाची शेती आहे त्यांची . त्यांची नातवंड कोण काय करतात माझी मुल काय करतात, आमचे चतुष्पाद , ट्रम्प , मोदी , मेक्सिकोची भिंत , किटो डायट , कामिनो , बायकांच स्वातंत्र्य , मेनॉपोझ , स्पेन मधली निवडणूक , काय वाट्टेल त्या विषयावर गप्प मारल्या. आजूबाजूचे प्रवासी पण सारीयाला कामिनो साठीच चालले होते . विषयानुसार आपाप्ले दोन चार आणे त्यांचे पण ! तो प्रवास संपल्यावर एकमेकाना शुभेच्छा देउन आम्ही मार्गाला लागलो. अनोळाखी कोणाशी एवढ्या गप्पा मारायची माझी पहिलीच वेळ आहे पण तुझ्याबद्दल पॉझीटिव्ह व्हाइब्स आल्या म्हणाल्या. परत काही भेटू , न भेटू . पण तुझी वारी सफलच होणार असही म्हणाल्या. वाट एकच अन त्यातल्या काही क्षणांची सोबत सुंदर , आठवणीत रहाण्याजोगी करून ,परत आपप्ल्या भल्यामोठ्या जगात हरवणारे असे वारकरी रोज भेटले , अनेक भेटले . ह्या आजींनी सुरवात केली.

अशीच आम्च्या पहिल्या होस्टेल ची व्यवस्था पहाणारी बियात्रीस. एखाद दिवशी २५-३० के चालण वेगळ पण रोज चालण जमेल ना? होस्टेल्स मधे रहाण भारतात केलय पण इथे काय असेल परिस्थिती? खाणे पिणे , आजारी पडल तर काय वगैरे ची छापिल उत्तर माहित होती पण मनात अंधूक शंका होत्या. हीच्या प्रसन्न वावरानी आमची सुरवात मस्त झाली. आमच्या पिल्ग्रिम्स पासपोर्टावर पहिला शिक्का तिनी मारला ! आमचे कोन्चा ( शिंपले) ही इथेच घेतले अन सॅक वर लटकवले ही!

एक जर्मन मैत्रीण भेटली. तिच्याशी इतर कल्चर रुट्स बद्दल गप्प मारल्या . एक पनामाचे काका भेटले . एक नौ महिन्याची मुलगी अन चार वर्षाच्या मुला ला घेउन चालणारे आईबाबा भेटले .
हे मादागास्कर चे ! तुम्ही आमचे शेजारीच आहात , मधे एक समुद्र आहे म्हणाली ती !

ग्वाटेमालाचे दोघे सारीया पासून रोज कुठे ना कुठे भेटायचे. अन आमच्यापैकी कोणी पुढेमागे असल तर निरोप्याच काम करायचे.
बरेचसे आपापल्या देशाचा झेंडा मिरवत होते . स्विस , ब्रिटिश , जर्मन , आयरीश अन हा ब्राझीलचा

हे आजोबा अगदी संथ गतीनी चालायचे . आम्हाला दोनदा भेटले . म्हणजे रोजचे २२-२५ किमी नक्कीच चालत होते. अगदी प्रेमानी बुएन कामिनो म्हणायचे ( बुएन कामिनो म्हणजे यात्रा सुखरूप / यशस्वी होवो असा काहिसा अर्थ. तिथे येता जाता स्थानिक , इतर पांथस्थ , एकमेकाना या शुभेच्छा द्यायचे)

ह्या डच आजी बाई होत्या. आख्या प्रवासात भेटलेल्या एकमेव कुर्कुर आज्जी. जेव्हा जेव्हा भेटल्या तेव्ह तेव्हा टोचून बोलल्या , अन त्रस्त होत्या. ह्यांची पाचवी वारी होती म्हणे , पण सांतियागो काही पावला नव्हता काय्की.

ह्या आनंदी आजी ! ऑस्ट्रेलिया हून आलेल्या . आजोबाना झेपत नाही म्हणून मी एकटीच आले म्हणाल्या . आमची आर्झुआ मधील एक दुपार छान गेली ह्यांच्याबरोबर . सत्तरीच्या वयात , ह्या आजी त्यांच्या सगळ्या लिमिटेशन्स सह इतक्या आनंदी होत्या.

पारंपारीक भाविक पायी चालत नाहीतर घोड्यावरून जायचे अन आजचे आधूनिक पेरेग्रिनो चालत , पळत , सायकल वर अन काही पार त्यांच्या देशातून बाइक्वर येतात!
हे सायकल्स्वार दिवसाला २०० किमी चालवत होते. अन आम्हाला शेवटच्या टप्प्यात होते . गप्पा मारल्या त्यांच्याशी . ते त्याच्या अन आम्ही आपल्या भाषेत बोललो. कसा होता अनुभव अस विचारल्यावर त्यांच्यातला एक पायाकडे बोट दाखवून म्हणाला गेम ओव्हर!! :ड

हे बाइकस्वार. ह्यांचा मोठा ताफा होता. बाइकस्वार , एक मेंटेनन्स वॅन , एक डॉक्टर .

अर्थात सगळे इतके लवाजम्यासहीत नसतात. काहींच अगदी तोकड बजेट असत. अगदी म्युनिसिपल अल्बेर्गे मधे ही न रहाता चर्च च्या आवारात रहातात. पण सांतियागोला पोचल्यावरचा आनंद मात्र तोच असतो .
हे एक जिप्सी कुटूंब

कृतकृत्य झालेले हे काही नग ! आनंद मावत नाही मनात अन सुखरूप पोचल्या च्या क्षणाला छायाचित्रबद्ध करण्याचे प्रत्येकाचे अंदाज अपने अपने!

पोचल्यावर कोणाला देव पावतो अन कोणासाठी उभ्या आयुष्याचा जोदीदार वाट पहात असतो.
ह्या ची मैत्रीण सांतियागो मधे वाट पहात थांबली होती. अन पोचल्यावर पहिल्यांदा पिल्ग्रीम मास मधे अन मग हिच्यासमोर ऑन हिज नी!

सांतियागोच्या कॅथेड्रल समोर एक मोठा चौक आहे . एका कोपर्‍यात बसून नुसत समोर काय काय घडतय ते पहाण फार फार आवडल मला.
काही कृतकृत्य झाले होते ! काही जितं मया भावानी चार अंगुले वर ! काही चक्क ' हे का संपल इतक्या लवकर ? आता मी काय करू चे रिकामपण घेउन !

ह्या ग्रुप चा आनंद गाण्यातून ओसंडत होता.

अन हा सांतियागो!

हा कॅथेड्रल मधला ! ह्याला चक्क पाठीमागून एक लहानसा जिना आहे . त्यावरून जाउन मागून मिठी मारता येते.

बियात्रीस नी चालू करून दिलेली वारी लास्त स्तॅम्प ह्या अल्बेर्गे मधे संपली तिथली ही मोनिका! जिप्सीच म्हणा ना. आवडल म्हणाली सांतियागो मग राहिली इथेच . काही दिवसानी अजून कुठे जाइल.

जगभरातली माणस त्यांच्या लिमिटेशन्स , बंधनांसहीत ह्या ठिकाणी पोचण्यासाठी चालतात.

इथे पोचल्यावर कामिनो ची वाट संपते . पण मनात काहीतरी वाजायला लागलेल असत चालता चालता . प्रत्येकाची आपापली धून , आपापल गाणं ! ते मात्र चालूच रहात!
पेरेग्रीनोज कीप वॉकिंग!!