अमेरीकेत कॉलेज प्रवेश प्रक्रिया १२वीच्या सुरुवातीलाच सुरु होते. त्याही आधी सुरु होतो तो योग्य कॉलेजचा शोध. शाळेत काउंसिलर ९वी पासून दरवर्षी मुलांशी बोलून, अ‍ॅप्टीट्युड टेस्ट्सचा वापर करुन मुलांना पुढे काय करायचे ते ठरवायला मदत करत असतात. त्याच्या जोडीला पार्ट टाइम्/समर जॉब, मित्र-मैत्रीणींचे, नातेवाईकांचे अनुभव, वेगवेगळ्या विषयांचे शिक्षक, जॉब शॅडोइंग सारखे उपक्रम या सगळ्याच गोष्टींचा कमी अधिक प्रभाव मुलांवर पडत असतो. पालकांनीही वेळोवेळी मुलांशी बोलून मुलांचा कल, त्यांचे साधारण करीयर प्लॅन्स काय आहेत ते समजून घ्यावे. हे प्लॅन्स दर वेळी बदलत असले तरी काळजी करु नये. It's part of growing up. आजकाल युनिवर्सिटीजमधे देखील undecided students साठी सर्व शक्यता अजमावून निर्णय घ्यायचा पर्याय असतो. निर्णय घेण्यासाठी बरेचदा मिड सोफोमोर पर्यंत अवधी दिला जातो.
साधारण १०वी च्या दुसर्‍या सेमिस्टरमधे पालकांनी आपल्या मुलांशी कॉलेज निवडीबद्दल बोलायला सुरुवात करावी. आपल्या शैक्षणीक खर्चाचे बजेट काय असणर आहे त्याचाही प्रामाणिक आढावा घ्यावा.
बर्‍याचदा पालकांचा प्रश्न असतो - कुठली युनिवर्सिटी चांगली? याचे उत्तर देणे सोपे ही आहे आणि कठीणही. तुमच्या पाल्याला जी युनिवर्सिटी योग्य वाटते आणि जिथला खर्च तुमच्या आवाक्यातला आहे ती तुमच्यासाठी चांगली युनिवर्सिटी.

युनिवर्सिटीची निवड

योग्य युनिवर्सिटी निवडताना विद्यार्थ्याने आणि पालकांनी खालील गोष्टी विचारात घेणे आवश्यक ठरते.

१. घराजवळ, होम स्टेट मधे, फार तर शेजारच्या राज्यात की दूर अगदी दुसर्‍या टोकाला
२. मोठे शहर, सबर्ब की रुरल सेटिंग
३. मोठी युनिवर्सिटी की सगळे एकमेकांना ओळखतात टाईप लहान युनिवर्सिटी
४. करीअर चॉइस बद्दल पक्का निर्णय झालाय की अजून नक्की काही ठरत नाहिये
५. इंटर्नशिप प्रोग्रॅम, को-ऑप, स्ट्डी अ‍ॅब्रॉड प्रोग्रॅम
६. इतर क्लासरुममधे तसेच कँपसवर तुमच्यासाठी महत्वाच्या असलेल्या गोष्टी. उदा. रिसर्चची संधी, क्लास साईझ/ स्टुडंट टिचर रेशो, अ‍ॅकेडेमिक सपोर्ट, रेशिअल डायवर्सिटी, सिंगल जेंडर कॉलेज, कँपस सेफटी, फेथ/धार्मिक कल, कम्युनिटी सर्विसच्या संधी वगैरे
या जोडीला आपला GPA आणि SAT/ACT score देखील विचारात घ्यावा.

कॉलेज शोध मोहिमेत आम्हाला खूप उपयोग झाला तो कॉलेज बोर्ड बिग फ्युचर आणि कॉलेज कॉन्फिडेन्शिअल या दोन संकेत स्थळांचा. या साईट्सवरची टुल्स वापरुन तुम्हाला योग्य युनिवर्सिटीज तुम्ही शॉर्ट लिस्ट करु शकता. त्याशिवाय शाळेमधे दरवर्षी कॉलेज फेअर असते. वेगवेगळ्या युनिवर्सिटीच्या अ‍ॅडमिशन ऑफिसतर्फे बुथ्स असतात. बर्‍याच युनिवर्सिटीज चांगले विद्यार्थी मिळावेत म्हणून अमेरीकेच्या वेगवेगळ्या भागात इवेंट्स ठेवतात. युनिवर्सिटीजच्या साइटवर जाऊन तसेच वर्च्युअल टुर घेऊनही अधिक माहिती मिळवता येते. तुमची शॉर्ट लिस्ट तयार झाली की या युनिवर्सिटीजना औपचारिक भेट देण्याचे ठरवावे. इथे शाळा देखील खास कॉलेज विजीट्ससाठी अनुपस्थीती म्ह्णून वेगळी सवलत देतात. त्यासाठी वेगळा फॉर्मही भरुन घेतात. युनिवर्सिटीजचे अ‍ॅडमिशन ऑफिस देखील इच्छूक विद्यार्थी आणि पालकांसाठी कॉलेज विझीट्सचा वेगळा उपक्रम वर्षभर राबवतात. युनिवर्सिटीजच्या संकेतस्थळांवर भावी अंडरग्रॅड स्टुडंट्सनी कॉलेज विझिट कशी प्लॅन करावी याबद्दल माहिती असते. दिवसभराचा भरगच्च कार्यक्रम असतो. यात युनिवर्सिटीबद्दल छान पद्धतीने माहिती दिली जाते. आपल्या प्रश्नांची व्यवस्थित उत्तरे मिळतात. हायस्कूल नंतर पुढील ४-६ वर्षे या ठिकाणी घालवायची आहेत हे विचारात घेऊन विद्यार्थी आणि पालक दोघांनीही विझिट्स साठी जाताना काय प्रश्न विचारायचे त्याची नीट यादी करावी. तिथल्या डायनिंग हॉलमधेच जेवावे. डॉर्म्स पहाव्यात. शक्य झाल्यास गाईड बरोबर टुर झाल्यावर स्वतंत्रपणे फिरुन कॅम्पस बघावा. ज्या विषयात मेजर करायचे त्या डिपार्टमेंटमधील प्रोफेसर्सना शक्य असेल तर भेटावे. युनिवर्सिटीने दिलेल्या माहितीपत्रकांच्या जोडीला आपणही नोंद करावी. काही वेळा युनिवर्सिटीजचे वेगळे इनविटिशन ओन्ली इवेंट्स असतात. यात विद्यार्थ्यांना पूर्ण दिवस वेगवेगळ्या लेक्चरना बसता येते, लॅब मधे नेतात. काही वेळा एक रात्र डॉर्म मधे रहाता येते. अशा इवेंटला जाण्याची संधी मिळाल्यास जरूर जावे. मुलांच्या ओळखीची सिनियर मित्र मंडळी मदत करणार असल्यास इन्फॉर्मल विझिट्ही घेता येतील. कॉलेज विझिट्स घेऊन कुठे अप्लाय करायचे त्याची शॉर्ट लिस्ट शक्यतो १२वीचे वर्ष सुरु होण्याआधी तयार असावी.

शैक्षणिक खर्चाचा अंदाज
आपल्या पाल्याला योग्य वाटणार्‍या युनिवर्सिटीचा शोध घेताना एकीकडे शैक्षणीक खर्चाचा अंदाज घ्यावा.
शैक्षणिक खर्चाला Cost of attending university असे म्हणतात. यात फी, राहण्याचा-जेवणाचा खर्च, इतर फीज, पुस्तके आणि इतर शैक्षणिक साहित्य, आणि वैयक्तीक खर्च याचा समावेश होतो. प्रत्येक युनिवर्सिटीच्या संकेतस्थळावर याबद्दल माहिती असते. या खर्चापैकी फी सोडल्यास इतर खर्च जवळ जवळ सारखाच असतो.
विद्यार्थ्याच्या शैक्षणीक खर्चासाठी किती मदत मिळेल हे ठरवण्यासाठी कुटुंबाच्या एकूण उत्पन्नाचा आणि मिळकतीचा विचार करुन विद्यार्थ्याच्या शिक्षणासाठी किती खर्च कुटुंबाने करणे अपेक्षित आहे ते निश्चित केले जाते. या रकमेला EFC (Expected Family Contribution) असे म्हणतात. EFC मोजण्यासाठी तीन वेगवेगळ्या पद्धती वापरल्या जातात - FAFSA, CSS Profile ,568 Consensus . यापैकी FAFSA हे फेडरल एड साठी वापरले जाते तसेच बर्‍याचदा कॉलेजेस प्रायवेट ग्रांट साठी देखील FAFSA विचारात घेतात. काही वेळा त्या जोडीला स्टेटचा वेगळा फॉर्म देखील भरावा लागतो. FAFSA हा फॉर्म भरण्यासंबंधी सर्व माहिती शाळा देते तसेच http://studentaid.ed.gov/fafsa या ठिकाणी सर्व माहिती उपलब्ध आहे. याशिवाय जवळ जवळ ३०० पेक्षा जास्त प्रायवेट युनिवर्सिटीज CSS Profile वापरतात. अनेक स्कॉलरशिप प्रोग्रॅम्स देखील CSS Profile वापरतात. याबाबतची माहिती http://student.collegeboard.org/css-financial-aid-profile या ठिकाणी मिळेल. या व्यतिरिक्त सिलेक्टेड २५ कॉलेजेस Consensus पद्धत वापरतात. यात FAFSA आणि CSS Profile हे दोन्ही फॉर्म्स वापरले जातात मात्र अ‍ॅसेट वेगळ्या प्रकारे मोजले जातात. प्रत्येक पद्धत वेगवेगळे नियम वापरते याचे एक उदा. ५२९ प्लॅन मधले पैसे विचारात घेताना FAFSA ५.६% विचारात घेते, CSS Profile २०% आणि Consensus ५% . त्यामुळे तुमचे इनकम आणि अ‍ॅसेट काय आहेत आणि ते कुठल्या पद्धतीने मोजले जाणार आहेत यावर तुमचे Expected Family Contribution वेगवेगळे येऊ शकते. शैक्षणिक खर्चाचा साधारण अंदाज येण्यासाठी विद्यार्थी ११वी(ज्युनिअर) ला असताना EFC Calculator वापरून बघावा.
त्याच बरोबर विशिष्ठ कॉलेज मधे शिकण्याची नेट प्राईस काय आहे याचा अंदाज घेण्यासाठी त्या युनिवर्सिटीचा कॅलक्युलेटर वापरावा. कारण एखाद्या कॉलेजचा खर्च (स्टीकर प्राईस) जास्त असला तरी EFC साठी वापरलेली पद्धत, उपलब्ध असलेल्या ग्रांट्स वगैरे विचारात घेतल्यावर येणारी नेट प्राईस तुमच्या आवाक्यातील आहे की नाही याचा अंदाज येतो आणि त्याप्रमाणे पुढचे निर्णय घेता येतात.
अजून एक महत्वाची गोष्ट म्हणजे स्टेट युनिवर्सिटी इन स्टेट आणि आउट ऑफ स्टेट अशी वेगवेगळी फी आकारते. काही वेळा पब्लीक युनिवर्सिटीच्या out of state tuition मधे सवलत मिळू शकते, मात्र अशी सवलत मिळ्ण्यासाठी काही नियम आहेत. तुम्ही कुठल्या स्टेट मधे रहाता, कुठल्या स्टेटच्या युनिवर्सिटीत जाऊ इच्छिता , कुठल्या विषयात्/कुठल्या प्रकारची डिग्री हवी आहे त्यानुसार तुम्हाला सवलत मिळणार की नाही ते ठरते. काही वेळा प्रायवेट युनिवर्सिटी देखील out of state tuition reduction program मधे सहभागी होते. अशावेळी प्रायवेट युनिवर्सिटीसाठी असलेल्या नियमानुसार सवलत मिळते. याबद्दलच्या अधिक माहिती साठी खाली दुवे देत आहे.

http://www.nebhe.org/programs-overview/rsp-tuition-break/overview/
http://www.sreb.org/page/1304/academic_common_market.html
http://wiche.edu/wue
http://msep.mhec.org/MidwestStudentExchangeProgram

कॉलेज अ‍ॅडमिशन
विद्यार्थ्याचा करीअर पाथ, इतर वैयक्तिक आवडनिवड , शैक्षणिक खर्चाचे बजेट वगैरे बाबी लक्षात घेऊन १२वी चे वर्ष सुरु होताना युनिवर्सिटीज शॉर्ट लिस्ट केल्या की सुरुवात होते ती प्रवेश प्रक्रियेची. तुम्ही निवड केलेल्या कॉलेजच्या संकेत स्थळावर कॉलेज अ‍ॅडमिशनची सर्व माहिती दिलेली असते. युनिवर्सिटी कॉलेज कॉमन अ‍ॅप्लीकेशन वापरणार की युनिवर्सल कॉलेज अप्लिकेशन वापरणार की स्वतंत्र अ‍ॅप्लीकेशन वापरणार त्या प्रमाणे ही प्रवेश प्रक्रिया थोडीशी बदलते. कॉमन किंवा युनिवर्सल अ‍ॅप मधे तुम्ही एक कॉमन फॉर्म भरता आणि जोडीला विशिष्ठ कॉलेजसाठी वेगळे सप्लीमेंट अ‍ॅप्लीकेशन करता तर स्वतंत्र अ‍ॅप्लीकेशन असेल तर तुम्ही त्या विशिष्ठ युनिवर्सिटीचा प्रवेश अर्ज भरता. पब्लीक युनिवर्सिटीला प्रवेश घेणार असाल तर त्यांच्या मेरीट स्कॉलरशिपसाठी विचारात घेतले जावे म्हणून प्रवेशाचे अर्ज लवकर (साधारणतः १५ नोवेंबर डेडलाईन) पाठवणे आवश्यक असते. प्रायवेट युनिवर्सिटीजच्या प्रवेश प्रक्रियेत अर्ली डिसीजन, अर्ली अ‍ॅक्शन , सिंगल चॉइस अर्ली अ‍ॅक्शन, रेग्युलर असे वेगवेगळे प्रकार असतात. युनिवर्सिटीजच्या साईटवर त्या संबंधीचे नियम लिहिलेले असतात. प्रवेश प्रक्रियेसाठी कुठला पर्याय योग्य याचे उत्तर प्रत्येक केस मधे वेगवेगळे असू शकते. याबाबत अधिक मदत लागल्यास शाळेच्या काउंसेलरशी बोलावे. माझ्या मुलाने तीन पब्लीक युनिवर्सिटीजना मेरीट स्कॉलरशिप मिळावी म्हणून लवकर अर्ज केले होते. त्यातील एक युनिवर्सिटी त्याच्या लिस्टमधे दुसरा चॉइस होती. त्याचा पहिला चॉइस असलेल्या प्रायवेट युनिवर्सिटीला त्याने अर्ली अ‍ॅक्शन पर्याय घेतला तर अजून एका प्रायवेट युनिवर्सिटीला अर्ली डिसीजन ऐवजी रेग्युलर अ‍ॅडमिशनसाठी अर्ज केला. असे केल्याने त्याला काही युनिवर्सिटीजचे होकार ख्रिसमस आधीच कळले होते शिवाय अ‍ॅडमिशन मिळाल्यावर युनिवर्सिटीजनी देऊ केलेल्या स्कोलरशिप्स्/एड पॅकेजेसची तुलना करुन निर्णय घेण्यासाठी नॉर्मल डेडलाईन पर्यंत थांबता आले.
कॉलेज प्रवेश प्रक्रिये मधे निबंध लेखन, रेकमेंडेशन्स, टिचर आणि काउंसेलर इवॅल्युएशन फॉर्म्स, ट्रान्सक्रिप्ट्स वगैरे वेगवेगळ्या गोष्टींची पूर्तता करावी लागते. वेगवेगळ्या डेडलाईन्स सांभाळाव्या लागतात. साधारण १ ऑगस्टला अ‍ॅप्लीकेशन फॉर्म्स ऑनलाईन असतात. ते डोळ्याखालून घालावेत. किती निबंध लिहावे लागतील, त्यांचे विषय काय आहेत ते पहावे. निबंधाचे विषय विचारपूर्वक ठरवावेत. निबंधलेखनासाठी पुरेसा वेळ द्यावा. इंग्लीशच्या शिक्षकांना आधी विनंती केल्यास ते ड्राफ्ट फायनल करण्यापूर्वी वाचून आवश्यक असल्यास सुधारणा सुचवतात. रेकमेंडेशन्ससाठी ज्या व्यक्तींना विनंती करणार आहात त्यांना शक्य तितक्या लवकर भेटावे. बर्‍याच युनिवर्सिटीजना टिचर्सची रेकमेंडेशन्स लागतात. अशावेळी शक्यतो ११वी संपताना याबद्दल तुमच्या शिक्षकांशी बोलून ठेवावे. स्कॉलरशिप्ससाठी देखील रेकमेंडेशन्स लागतील. त्याबद्दलही बोलून ठेवावे. शिक्षकांना बरीच रेकमेंडेशन्स लिहावी लागतात. त्यामुळे ऑनलाइन प्रवेश प्रक्रिया सुरु केल्यावर लवकरात लवकर रेकमेंडेशन साठी विनंती पाठवावी म्हणजे घाई गडबड न होता योग्य मुदतीत काम पूर्ण होईल. अनावधानाने होणार्‍या चुका टाळण्यासाठी प्रत्येक युनिवर्सिटीसाठी वेगळे फोल्डर करावे. त्यात आवश्यक गोष्टी आणि डेड्लाईन्सची नोंद करावी. जसजशी पूर्तता होत जाइल तसे चेक मार्क करावे. १२वी चा अभ्यास, एक्स्ट्रा करीक्युलर्स वगैरे सांभाळून ही सगळी कामे करायची असल्याने विकेंड्सना यासाठी आधीच वेळ राखून ठेवावा.

शैक्षणीक खर्चाचा ताळमेळ बसवण्यासाठी पालकांनी शिक्षणासाठी बाजूला ठेवलेले पैसे, मुलांनी केलेले सेविंग याच्या बरोबर स्कॉलरशिप्स, फेडरल आणि स्टेट कडून मदत मिळण्याची शक्यता, शैक्षणीक आणि इतर लोनची तयारी या गोष्टींचा विचार केला जातो. .

स्कॉलरशिप्स

युनिवर्सिटी मेरीट स्कॉलरशिप्स - पब्लिक युनिवर्सिटीज मेरीट स्कॉलरशिप्स देतात. तसेच प्रायवेट युनिवर्सिटीज देखील मेरीट स्कॉलरशिप्स देतात. काही युनिवर्सिटीज नॅशनल मेरीट स्कॉलरशिप मिळाल्यास ती रक्कम मॅच करतात. नीड ब्लाईंड युनिवर्सिटीज प्रवेश दिल्यावर EFC नुसार एड पॅकेज देत असल्याने वेगळ्या मेरीट स्कॉलरशिप्स देत नाहीत.
त्याशिवाय इतर अनेक स्कॉलरशिप्स लोकल, स्टेट आणि नॅशनल लेवलवर उपलब्ध आहेत. वेगवेगळ्या हॉबीजपासून ते वेगवेगळ्या कॉलेज मेजर्स पर्यंत अनेक प्रकारच्या स्कॉलरशिप्स उपलब्ध असतात. पालकांच्या नोकरीच्या ठिकाणी देखील काही स्कॉलरशिप्स उपलब्ध आहेत का याची देखील चौकशी करावी. फक्त हायस्कूल सिनियर्ससाठी स्कॉलरशिप्स असतात असा एक समज असतो. पण अंडरक्लाससाठी देखील स्कॉलरशिप्स उपलब्ध आहेत.
स्कॉलरशिप्स शोधण्यासाठी उपयोगी साईट्सची यादी खाली देत आहे. Every little bit helps so happy searching.

www.fastweb.com
www.finaid.org
www.scholarships.com
www.scholarshipexperts.com
http://www.petersons.com/college-search/scholarship-search.aspx
www.freschinfo.com
www.salliemaefund.org
www.naas.org
http://www.scholarshippoints.com/about.php
www.schoolsoup.com

स्कॉलरशिप्स मिळवायला मदत करतो असे सांगुन कुणी फी चार्ज करत असेल तर तो स्कॅम समजावा.

फेडरल आणि स्टेट एड
युनिवर्सिटीत शिक्षण घेण्यासाठी उत्पन्नाच्या नियमानुसार Federal Pell Grant , Federal Supplemental Educational Opportunity Grant (FSEOG) , तसेच स्टेट एड मिळू शकते. या मदतीसाठी आर्थिक परीस्थिती हा निकष असतो. FAFSA फॉर्म भरावा लागतो.
लोन
शिक्षणासाठी लोनचे दोन पर्याय उपलब्ध आहेत.
1. Federal Student Loan
2. Private Student Loan

Federal Student Loan
1. Federal Perkins Loan - हे कर्ज अंडरग्रॅड आणि ग्रॅड स्टुडंटसाठी असते. कॉलेज कडे असलेले फंड्स आणि विद्यार्थ्याची आर्थिक परीस्थिती या निकषावर हे कर्ज दिले जाते. हे कर्ज कॉलेज देते आणि यावरील व्याज हे विद्यार्थी जोपर्यंत कमीत कमी अर्धवेळ शिकत आहे तोपर्यंत डिफर होते.
2. Direct Subsidized Loan - हे कर्ज देखील आर्थिक निकषावर आधारीत असून अंडरग्रॅड साठी मिळते. हे कर्ज डिपार्टमेंट ऑफ एड्युकेशन देते. व्याज विद्यार्थी कमीत कमी अर्धवेळ शिकत असेल तोपर्यंत डिफर होते.
3. Direct Unsubsidized Loan - या कर्जासाठी आर्थीक निकष नाही. कर्ज डिपार्टमेंट ऑफ एड्युकेशन देते. कर्ज घेतल्या काळापासून व्याज लागू होते.
4. Direct PLUS Loan - हे कर्ज अंडरग्रॅड स्टुडंटचे पालक किंवा ग्रॅड/ प्रोफेशनल स्टुडंट यासाठी असून आर्थीक निकष लागत नाही. क्रेडीट हिस्ट्री वाईट नसावी. कर्ज डिपार्टमेंट ऑफ एड्युकेशन देते. कर्ज घेतल्या काळापासून व्याज लागू होते.

Private Student Loan हे कर्ज खाजगी बँका किंवा पतपेढ्या देतात. क्रेडीट हिस्टरी चेक करतात. व्याज दर जास्त असतो. प्रायवेट लोन हा प्रकार शक्यतो टाळावा.

Federal Work Study Program :
या प्रकारात कॉलेज खर्चासाठी पार्ट टाईम जॉब करणे अपेक्षित असते. आर्थिक निकष आणि इतर काही अटींची पूर्तता करावी लागते. आर्थिक निकष अपेक्षित खर्चानुसार बदलतो. उदा. 'अ' युनिवर्सिटीच्या अपेक्षित खर्चानुसार तुम्हाला वर्क स्ट्डी प्रोग्रॅम लागू होणार नाही पण 'ब' युनिवर्सिटीच्या अपेक्षित खर्चानुसार तुम्हाला वर्क स्टडी प्रोग्रॅम लागू होईल. कॉलेजकडे पुरेसे फंडिंग नसेल तर वेटिंग लिस्टवर ठेवतात. आठवड्याला किती तास काम करता येइल यावर लिमिट असते. क्लास स्केड्युलही विचारात घेतले जाते. वर्क स्ट्डी जॉब्ज ऑन कॅम्पस तसेच ऑफ कॅपस उपलब्ध असतात.
कॉलेज खर्चासाठी या वर्क स्ट्डी प्रोग्रॅम व्यतिरिक्त ऑन कॅम्पस अणि ऑफ कॅम्पस इतरही जॉब उपलब्ध असतात. आर्थिक निकष लावला जात नाही. बरीच मुले खर्चाची मिळवणी करण्यासाठी तसेच नेटवर्किंगसाठी असे जॉब करतात. यात ऑन कॅम्पस जॉब बर्‍याचदा जास्त सोइचे पडतात.
बर्‍याचदा वर्क स्टडी प्रोग्रॅम मधले जॉब्ज तसेच इतर ऑन कॅम्पस जॉब्ज कॉलेज सुरु होण्याआधीच लिस्ट केले जातात. तेव्हा जॉब सर्च करायला कॉलेज सुरु होईपर्यंत थांबू नये.

खाली मी माझ्या मुलाच्या हायस्कूल प्रवासाची टाइमलाइन देत आहे.

अमेरीकेतील हायस्कूल प्रवासासाठी खूप खूप शुभेच्छा!

टीप - हे लेखन २०१३ साली मुलगा हायस्कूल ग्रॅड्युएट झाला तेव्हा केले होते. आता काही बदल झाले असतील. त्यामुळे अनुभवी पालकांनी यात जरूर भर घालावी/ बदल सुचवावेत.
अ‍ॅथलेटिक स्कॉलरशिपवर कॉलेजला जाणार्‍यांचा प्रवास थोडा वेगळा असतो. इथे कुणाला अनुभव असेल तर त्यांनीही आपले अनुभव शेअर करावेत. माझ्या मुलाच्या काही मित्रांनी ROTC चा पर्याय निवडला. तुमच्या पाल्याला आवडणार असेल तर जरूर विचार करावा.