आज दुपारनंतर आमच्या सिनियर केअर होममध्ये एका सॅक्सोफोन प्लेयर ला बोलावलं होतं. करोनामुळे इथल्या सर्व सोशल ऍक्टिवीटीज बंद झालेल्या असल्याने सर्व आज्जी आजोबा कमालीचे कंटाळलेले आहेत. म्हणून सर्वांनी संस्थेच्या बागेत सुरक्षित अंतरावर बसून किंवा आपल्या खोलीच्या खिडकीत उभं राहून संगीताचा आस्वाद घ्यावा, असं सर्वांना कळवण्यात आलं. सॅक्सोफोन प्लेयर काकांनी आधी रस्त्यावर उभं राहून 5 मिनिटे काही धून वाजवल्या. त्यानंतर ते गार्डनमध्ये आले. आज्जी आजोबा तिकडे जमलेले होतेच. काही खिडकीतून बघत होते. त्यांनी वाजवलेली सगळी गाणी प्रसिद्ध जर्मन क्लासिक्स असावीत. कारण सर्वांनाच ती माहिती होती आणि त्या ठेक्यावर ते आपल्या व्हीलचेअरवरून किंवा वॉकरवरून डोलत होते. जवळपास 15 मिनिटे हा कार्यक्रम चालला. संपल्यावर अरे! किती लवकर संपला, असंच सगळे म्हणत होते... करोनाने सगळी परिस्थिती किती बदलून टाकली आहे, छोट्याछोट्या आनंदांसाठी आपल्याला कशा शक्कली लढवाव्या लागत आहेत, हे प्रकर्षाने जाणवलं आणि मन फ्लॅशबॅकमध्ये( ३ आठवडे मागे) गेलं..

माझा जॉब सुरू झाला, त्याचा आनंद साजरा करणार होते, त्या पहिल्याच दिवशी दुपारी माझ्या बॉसने सर्व कर्मचाऱ्यांसाठी मोठी मिटिंग बोलावली होती. विषय होता 'करोना'. ३ आठवड्यांपूर्वी हा विषय आत्ताइतका गंभीर नव्हता झालेला, त्याचे गांभीर्य टप्याटप्याने वाढत गेले. पण मी उपस्थित असतांना झालेली ती माझ्या नोकरीतल्या सर्वांसाठीचीच पहिली ह्या विषयावरची मिटिंग होती. आता यापुढे कामावर येतांना सर्वांनी रिसेप्शन काउंटरजवळ असलेल्या disinfectant ने हात निर्जंतुक करून मगच कामावर जायचे, असे सांगण्यात आले. त्यानंतर दोनच दिवसांनी माझ्या बॉसने मला एक लेटर दिले. आता सिटी लॉकडाऊन होणार असून आपले मात्र काम चालूच ठेवावे लागणार आहे कारण ते अत्यावश्यक सेवेत येते. त्यामुळे कोणी आपल्या येण्यावर, रस्त्यात दिसण्यावर हरकत घेतली, तर हे लेटर दाखवायचे, असे त्यांनी मला सांगितले. तेंव्हा ह्या गोष्टीचं गांभीर्य माझ्या लक्षात यायला लागलं.

जेवढ्या म्हणून आज्जी आजोबांशी ओळख करून घ्यायला त्यांच्या खोलीत गेले, त्यातले जे जे अजून बऱ्यापैकी फिट आहेत, त्या सर्वांच्या खोलीत टीव्ही नाहीतर रेडीओवर बातम्या सुरू होत्या आणि रोजचे अपडेट्स ते ऐकायला लागलेले होते. त्यामुळे आमच्या गप्पांच्या केंद्रस्थानी करोना हा एकच विषय होता.

त्यानंतर 2 दिवसांनी आमच्या इन्स्टिट्यूटच्या सगळ्यात वरच्या मजल्यावर 3 जणांना करोनासदृश लक्षणे दिसल्याने त्यांना त्याच मजल्यावर आयसोलेट करण्यात आलं आणि बाकीच्या सर्व जणांची सोय इतर मजल्यांवरच्या सिंगल किंवा डबल रूम्समध्ये करण्यात आली. त्यानंतर त्यांचे गप्पांचे विषय आपला वरचा सुंदर मजला सोडून खाली यावे लागले हा किंवा ज्यांना आता आपली रूम इतरांसोबत शेअर करावी लागते आहे, त्यामुळे वाटणारा व्यत्यय हा होता.

दरम्यान संस्थेच्या स्टोअर एरियातून disinfectants मोठ्या प्रमाणावर गायब व्हायला लागल्याचे समजले, त्यामुळे बॉसने अजून एक तातडीची मिटिंग बोलवून कृपया कोणी असे करू नका, करोनापेक्षा भयंकर आजार अस्तित्वात आहेत आणि नर्सेसना त्यासाठी ह्या गोष्टी इथे मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध असणे अत्यावश्यक आहे, हे सांगून प्रत्येक कर्मचाऱ्याला एक छोटीशी बाटली आणि त्यात हे liquid टाकून देऊन बाकी बाटल्या लॉक करून ठेवण्यात आल्या.

दरम्यान सर्व रहिवाश्यांना भेटायला जातांना मास्क घालून जाणे अनिवार्य केले गेले आणि त्यामुळे मास्कचे शॉर्टेज निर्माण झाले. मग एका आज्जींच्या मुलीने थोडे मास्कस घरून शिवून पाठवते, अशा अर्थाचे एक गोड पत्र पाठवून सोबत सॅम्पल मास्कस पाठवले. त्यावरून इकडे बहुतेक कोणालातरी कल्पना सुचली असावी, दुसऱ्या दिवशी प्युअर कॉटनच्या तागाचा एक गठ्ठा मागवला गेला आणि कर्मचाऱ्यांपैकी ज्यांच्याकडे मिनी शिवण मशिन्स आहेत त्यांना ती आणायला सांगून ज्यांना शिवणकाम येते, त्यांना सर्वांना दुसऱ्या दिवशी शेकडो मास्कस शिवायला बसवले गेले. अजूनही ते मास्कस वापरण्याची आमच्यावर वेळ आलेली नाही. अजून one time use मास्कस उपलब्ध आहेत. जे आम्ही दिवसभर वापरून डिस्पोझ ऑफ करतो आहोत.

दोन आज्यांची करोनासदृश लक्षणे दिसताच मागच्या आठवड्यात तो संपूर्ण मजला आयसोलेट केला गेला. आता करोना आहे की नाही हे त्वरित समजू शकणारे तंत्रज्ञान उपलब्ध झाल्याने 2 दिवसांत त्यांची टेस्ट निगेटिव्ह आल्यावर तो मजला सर्वांसाठी खुला करण्यात आला.

मागच्या आठवड्यापासून सर्व कर्मचाऱ्यांना कामावर आल्यावर लगेच शरीराचे तापमान तपासून जास्त निघाल्यास घरी पाठवण्याचे आदेश दिले गेले. त्यामुळे आता हे तापमानाच्या नोंदीचे सुरू झालेले आहे रोज, नियमितपणे.

ह्या सगळ्यात नातेवाईकांच्या सर्व भेटी बंद झालेल्या असल्याने आणि रोज मुलींना भेटायची सवय असल्याने काल ज्यांचा उल्लेख केला, त्या इटालियन आज्जी जबरदस्त कंटाळलेल्या आहेत, त्यामुळे नेहमीप्रमाणे त्यांना आज भेटायला गेले. तर त्यांनी घरून काही गोष्टी मागवल्या होत्या, त्यात माझ्यासाठी एक विक्सची गोळीसदृश खोकल्याच्या गोळीचं एक छोटं पॅकेट मागवून ठेवलेलं होतं. मी भेटायला गेले, तेंव्हा लगेच त्यांनी ते माझ्या हातात ठेवलं. अचानक झालेल्या वातावरण बदलाने हिवाळ्याकडून उन्हाळ्याकडे वाटचाल सुरू झालेली असल्याने घसा थोडासा खवखवत आहेच. त्या गोळ्या किती योग्य वेळेवर आज्जींनी माझ्यासाठी मागवल्या, ह्या विचाराने गळा दाटून आला. काम सुरू झाल्यापासूनचे हे माझे तिसरे गिफ्ट..

आज्जींना आज मी ओमारो मियो.. अशा इटालियन ओळींनी सुरुवात होऊन हिंदी शब्द पुढे आलेले मूळ इटालियन आणि प्रसिद्ध हिंदी रिमेक गाणे:

"दो लाब्जों की हैं दिल की कहानी,
या हैं मुहोब्बत, या हैं जवानी"

.. म्हणून दाखवले. त्यांना हे गाणे माहिती नाहीये. पण त्या गाणे ऐकवल्याच्या बदल्यात मिठी मारता येत नसल्याने लांबून भरपूर फ्लाईंग किसेस देऊन आणि दहा वेळा आय लब्यू म्हणून आज्जींनी मला परत लवकर ये सांगितले, मी वाट बघत असते, असे पुन्हा एकदा म्हणून मला बाय केले. उद्या परत भेटायचे प्रॉमिस करून मी त्यांचा निरोप घेतला.

आज आणि इतर दिवशी भेटी झालेल्या आज्जी आजोबांविषयी नंतर बोलेन.

~ सखी जयचंदर/ सकीना वागदरीकर