'विंचवाचे बिर्‍हाड पाठीवर' ही म्हण बॅककंट्री कँपिंगला अगदीच लागु पडते.
सुरुवातीला मी जेव्हा कोलोरॅडोतील एकदोन स्टेट पार्क्स फिरले तेव्हा एक छोटीशी बॅकपॅक नेत असे. त्यात पाणी, ताक, एकवेळचा खाऊ, लिप बाम, नॅपकिन एवढेच असे. ४/५ मैलांची पायपीट किंवा जेथे सायकल नेण्याजोगी वाट असेल तेथे ८/९ मैल एवढेच एका दिवसात करत असे. पण दरवेळी काहीतरी अपुरे वाटायचे. दुरवर दिसणारे जंगल, त्यातील वाटा खुणावत होत्या. घरी आल्यावर मी जंगलाचा, बॅककंट्रीचा मॅप गुगल करुन शोधत असे आणि आपण येथे जाऊ शकतो का असा विचार करत असे. घरच्यांशी बोलले की त्यांचा नन्नाचा पाढा असायचा. बॅककंट्री नको, सेफ नाही अजिबात किंवा मग, तु साधी या खोलीतुन त्या खोलीत जायला घाबरतेस रात्री आणि म्हणे जंगलात जाणार असे काहीतरी ऐकायला मिळे. मी कोलोरॅडो पार्क्स अँड वाइल्ड्लाईफ या वेबसाईटवर माहिती वाचु लागले. www.cpwshop.com कुठली पार्क्स बॅककंट्रीसाठी परमिट देतात, काय काय साहित्य आवश्यक आहे, वगैरे माहिती गोळा केली.
वेळेचाही हिशोब केला. साधारणपणे मी १२/१४ मैल एका दिवशी चालु शकते. हे चालणे डोंगर टेकडयांतुन असेल तर मला १० तास किंवा जास्तही सहज लागु शकतात. त्यामुळे मला वन वे जंगलात गेल्यावर रात्री तेथेच थांबणे भाग आहे हे लक्षात आले. काही काही पार्क्समध्ये अशा तंबु उभारण्यापुरत्या सपाट जागा त्यांनी जंगलात बनवल्या आहेत, ज्यांना बॅककंट्री कँपसाइट्स म्हणतात. खाली एक फोटो देते आहे (झाडावर फोन ठेवुन काढलाय). त्या ६ महिने आधीपासुन बुक करता येतात. काही काही नॅशनल पार्क्समध्ये मात्र अशा जागा नसुन, तुम्ही जेथे सपाट जागा पहाल तेथे आपला निवारा उभारु शकता. काही बेसिक नियम आहेत. जसे की कचरा करु नका. वेस्टची योग्य विल्हेवाट लावा. शेकोटी पेटवु नका. खायचे पदार्थ तंबुत किंवा आजुबाजुला ठेवु नका जेणेकरुन प्राणी (अस्वले, कोल्हे. लांडगे, माउंटन लायन) फिरकणार नाहीत इ. खालील फोटोत सांगितले आहे की कसे खायचे पदार्थ व्यवस्थित पॅकबंद डब्यात किंवा बॅगेत ठेवुन ती बॅग जमिनीपासुन काही फुट उंच वरच्या झाडाच्या फांदीला टांगायची ते. मला हे अजुनही जमत नाही. सतरा वेळा बॅग स्वतःच्याच डोक्यात पाडणे, भलत्याच फांदीवर अडकवणे, इतकी सुरक्षीत टांगणे की दुसर्‍या दिवशी पोटात आग पडल्यावरही ती झाडावरुन न काढता येणे वगैरे वगैरे.
आमच्याइथे एक कबेला'ज रिटेल चेनचे आइटडोअर अ‍ॅक्टिविटीज गिअर्सचे दुकान आहे. www.cabelas.com तेथे जाऊन हायकिंग, कँपिंगचे सामान पाहिले. www.rei.com हे एक अजुन चांगले दुकान आहे. सामानाची यादी केली ती अशी:
१. ५० पाउंडपर्यंत वजन घेऊ शकेल अशी बॅकपॅकिंग स्पेशल बॅग. ही वेगळी असते. कँपिंगचे सामान व्यवस्थित लेयर्समध्ये भरता येते. बॅक सपोर्ट, स्ट्रॅप्स अंगासरशी छान बसतात जेणेकरुन पाठीवरुन वजन वाहणे जरा सोप्पे होते.
२. लाईटवेट तंबु (एका माणसाला झोपता येईल असा आणी वॉटरप्रुफ), इन्फ्लेटेबल मॅट्रेस, स्लीपींग बॅग.
३. पिटुकला गॅस स्टोव्ह, छोटे प्रोपेनचे सिलेंडर, कँपिंगचे कुकवेअर (एक पातेले आणि दोन कप्स), लायटर, आगपेटी
४. बेअर स्प्रे (अचानक एखादा जंगली प्राणी आक्रमक झाल्यास स्वसंरक्षणार्थ. याचे किस्से पुढे येतीलच), पॉकेट नाइफ, व्हिसल, फ्लॅशलाइट, कंपास
५. हीटवेअर, वार्मर्स, पायमोजे, हातमोजे, कानापर्यंत येईल अशी गरम टोपी
६. वॉटर प्युरिफाइंग सिस्टम असलेली २ लीटरची पाण्याची बाटली. कुठलेही नदी, ओढ्यातले गढुळ पाणीही या बाटलीतुन स्वच्छ करुन पिता येते. जेणेकरुन पाण्याचे ओझे वाहायला नको.
७. हलके प्लास्टिक किंवा टार्प. याचा कधीही कशाहीसाठी उपयोग होऊ शकतो. सुतळीचे छोटे बंडल.
८. हायकिंग पोल (किमान एक). चढउतारावर चांगला सपोर्ट मिळतो आणि संरक्षणासाठीही वापरु शकतो. टोकेरी असेल तर वेस्टची विल्हेवाट लावायला खड्डा खणायलाही उपयोग होतो.
९. सॅनिटायझर आणि बाकी हायजिन प्रॉडक्ट्स
१०. ड्राय रेडी टु इट माउंटन मील्स. फक्त उकळते पाणी या पाकीटांत ओतले की मील तयार. चव खास नसते मात्र पोट भरते आणि आवश्यक त्या कॅलरीज, पोषक घटक मिळतात. मी पक्की खादाडखाऊ असल्याने पुढे मटण, मॅगी, ऑम्लेट ते भाकरी, सोडे असे काय काय खाल्ले ते पुढे येईलच. खायच्या पदार्थांचे कधी वजन होते काय? छे छे. घरुन भरपुर टोमणे मिळालेत यावरुन.
ही बेसिक यादी होती. आता त्यात हळुहळु भर पडतेय, त्याबद्दल पुढे येईलच.
तर, हे सर्व सामान कबेलाज , rei किंवा नॉर्थ फेसमधुन घ्यायचे तर माझा एक पेचेकही अपुरा पडला असता. शिवाय मी किती काळ हे करणार आहे याचीही काही शाश्वती नसताना नवीन ब्रँडेड वस्तु घेणे मनाला पटेना. मग मी फेसबुक मार्केटप्लेस, गराज सेल्स अशा मार्गांनी खरेदी चालु केली. माझ्या लिस्टमधली वस्तु दिसली रे दिसली की विक्रेत्याला काँटॅक्ट करणे, भेटायची वेळ, जागा ठरवणे, भाव करणे असे उद्योग सुरु केले. कोविडकाळ असल्याने +१ ला हे बिल्कुल पसंत नव्हते. त्याने नवीन तंबु, मॅट्रेस आणि स्लिपिंग बॅग ऑर्डर केली. झोपायच्या वस्तु तरी नवीन घे म्हणाला. म्हंटले ठीक आहे. मी आता गेल्याशिवाय काही रहात नाही हे फायनली पटवुन घेतले त्याने. हेही नसे थोडके. पाण्याची बाटली, फिल्टर्सही नवीनच घेतले.
बाकीच्या वस्तु सेकंडहँड घेतल्याचा सगळ्यात मोठा फायदा असा झाला की मला या वस्तु वापरलेल्या अनुभवी लोकांना भेटता आले. त्यांच्याकडुन अनुभवाचे बोल आणि मौल्यवान सल्ले मिळाले. वस्तु कशा वापरायच्या याचेही प्रात्यक्षिक मिळाले. ज्या गड्याकडुन बॅकपॅक घेतली त्याच्या डोळ्यांत तर मी तुला माझी खुप जीवापाड लपलेली वस्तु देतोय असे भाव होते. आता त्या मेकची बॅकपॅक बनवत नाहीत असे त्याने मला सांगितले. मीही त्याला नीट वापरेन हां बॅकपॅक असे आश्वासन दिले. आणि खरंच आज २० एक ट्रीप्सनंतरही ती दणकट बॅग मस्त टकाटक आहे. माझा सगळा संसार त्यात लीलया मावतो आणि माझ्या पाठी, कंबरेशी ती बॅग छान बसते. बॅगेच्या बाहेरही बरेचसे सामान लटकावुन वाहता येते. फोटो पहा (सेल्फी)
हा एका जंगलाचा आणि पाणवठ्याचा फोटो.
बेअर स्प्रे विकत घेतला आणि सगळ्या सुचना वाचुन ठेवल्या. आयत्यावेळी भांबावल्यामुळे प्राण्यांऐवजी स्वतःच्याच तोंडावर स्प्रे मारुन जवळजवळ आंधळी झालेली काही माणसे आहेत. स्प्रे प्रचंड स्ट्राँग असतो. कसा हाताळावा हे नीट शिकणे मस्ट आहे. मी पहिल्यावहिल्या ट्रीपला निघायच्या अगोदर लेकाने चांगलाच पराक्रम केलेला. अगदी किंचीत मारुन बघावा म्हणुन आमच्या लिविंग रुममध्ये आमच्या नकळत स्प्रे केला आणि किचनमध्ये असलेली मी, बेडरुममध्ये असलेला नवरा आणि स्वतः मुलगा खोकुन खोकुन बेजार झालो. वास बाहेर जावा म्हणुन पॅटिओचे दार उघडले तर बोक्याने त्या दारातुन बाहेर धुम ठोकली. एरवी तो कधीच उघड्या दारातुन बाहेर जात नाही. पण त्यालाही वास असह्य झाला असावा. आम्ही खोकतोय, तोंड, डोळे धुतोय, बोक्याला हाकारतोय. सगळा सावळा गोंधळ. नशीबाने शेजारचे बॅकयार्डमध्येच होते, त्यांना बोका त्यांच्या बॅकयार्डमध्ये सापडला. बोक्याचे पण तोंड पुसुन घेतले. लेकाचा चांगलाच सत्कार केला नंतर. रात्री झोपताना मनात नुसती धाकधुक. सकाळी मी लवकरच निघणार होते आणि आज जे काही झाले त्यामुळे मनात संभ्रम निर्माण झालेला की जावे की नाही!