या वर्षी दिवाळी पार्टी हॉस्पिटलमध्येच नवीन बिल्डिंगच्या हॉलमध्ये होती. ती इमेल आली तेव्हा सगळेच हॉस्पिटलच्या कॉस्ट कटिंगवर वैतागले होते. संध्याकाळी सात वाजता सायरा नेहाबरोबर टॅक्सीतून उतरली तर पूर्ण बिल्डिंगला सोनेरी लायटिंग केलं होतं. दुसऱ्या मजल्यावर बँक्वेट हॉल आणि त्याच्यावरचे काही मजले हॉस्पिटलचं अजून उदघाटन न झालेलं गेस्ट हाऊस होतं.
"दीद, तू ते भेळेचे बिंज बार्स ठेवले ना बॅगमध्ये?" लिफ्टमध्ये अचानक नेहाला आठवलं.
मी ते ऍग्रीमेंट साइन करायला नको होतं. खोटं तर ते होतं, नक्कीच. कुठली लीगल डॉक्युमेंट्स 'हूमसोएव्हर इट मे कन्सर्न' ने सुरू होतात!! पण तरीही तो कागद महत्त्वाचा होता. त्या किसनंतर सायरा नक्कीच घाबरलेली होती.. आय गेट इट. टेबलावरचा काचेचा पेपरवेट फिरवत तो विचार करत होता.
"अजून जास्तीत जास्त पंधरा मिनिटं" अनिश घड्याळात बघत म्हणाला. विहानचे वडील खोलीत फेऱ्या मारत होते तर आई खुर्चीत नखं चावत बसली होती. आधीच त्यांना विहानला इथे आणायला उशीर झाला होता, हे ऑपरेशन सहा महिन्यांपूर्वीच व्हायला हवं होतं. सर्जरी कितपत यशस्वी होईल याची त्यांना शंका होती. "बिलिव्ह मी, ही'ज इन गुड हँडस." तो विहानच्या डोक्यावर थोपटत म्हणाला.
आधीच त्यांचा विश्वास नाही आणि त्यात हा होणारा उशीर त्यात भर घालतोय. तेवढ्यात खोलीचं दार उघडून नर्स आत आली. "सब रेडी है"
त्याने मान हलवून श्वास सोडला.
अनिश त्याचा ठरलेला दिनक्रम अति काटेकोरपणे पाळतो. भले लोक कितीही नावं ठेऊ देत. चारच्या ठोक्याला उठणार, मशीनमध्ये कडक डबल शॉट एस्प्रेसो तयार होईपर्यंत आन्हिके उरकून इंडियन एक्सप्रेस वाचत आरामात कॉफी. नंतर अर्धा तास रिलिजिअसली वजने उचलून कार्डिओ. मसल्स बनवण्यासाठी नव्हे तर मजबुतीसाठी. एखादा सर्जन जेव्हा OT मध्ये तासनतास उभा राहून ऑपरेट करतो तेव्हा मध्य लटपटीत असून चालत नाही. कोअर एक्सरसाईज इज अ मस्ट! पंधरा मिनिटे ध्यान आणि प्राणायाम. त्यानंतर आंघोळ आणि रोजचा ठरलेला ब्रेकफास्ट, मोठा ग्लास भरून पालेभाजी किंवा फळांची स्मूदी, ब्राऊन ब्रेडवर चार एग व्हाईट्स आणि भिजवलेले दोन चार बदाम.
एक दिवस जेव्हा ते परत आलेले दिसले तेव्हा मी पळतच वरच्या मजल्यावर गेलो. बेडरूममध्ये मेहेरला सलाईन आणि ऑक्सिजन मास्क लावून झोपवलं होतं. डोळ्यांभोवती डार्क सर्कल्स होती, तिच्यात बोलायचीही ताकद नव्हती. मागचा आठवडाभर ती हॉस्पिटलमध्ये ऍडमिट होती. नंतर कळलं की तिच्या हार्टमध्ये जन्मतः डिफेक्ट होता. तिची एक वर्षाची असताना सर्जरीही झाली होती. तेव्हा ती पूर्ण बरी झाली पण इतक्या वर्षानंतर तिला लंग इन्फेक्शन झालं.
उजाडताच गाडी काढून तो गावात पोहोचला. घरात शिरल्याबरोबर आई समोर आली. "पलाश, मी हे काय ऐकतेय? संगीची बहीण म्हणाली नोरा काल रिसॉर्टवरून रडत गेली म्हणून.. काय चाललंय काय?"
"आई, प्लीज आत्ता नको. मी सांगतो नंतर. मला आधी अप्पांशी बोलायचंय."
हम्म म्हणून आईने दीर्घ श्वास सोडला आणि "खोलीत आहेत." म्हणून बाजूला झाली. तो झोपाळ्याला वळसा घालून मागच्या खोलीत गेला. अप्पा चष्मा लावून आरामखुर्चीत काहीतरी वाचत बसले होते. "अप्पा.."
"हम्म, बसा.." अप्पा पुस्तकातून वर बघत त्यांच्या खर्जातल्या आवाजात म्हणाले. टेबलाजवळची लाकडी खुर्ची ओढून तो बसला.
तो डेस्कला टेकून उभा राहिला. "बघ, एक तर हे सगळं खूप वर्षांपूर्वी झालं. तेव्हाचा मी वेगळा होतो, तू वेगळी होतीस. केतन फार काही वेगळा असेल वाटत नाही. तेव्हा त्याच्या बोलण्यातून तुझा उल्लेख असायचा तो फक्त तू एक टिपिकल वाइफ होशील, त्याच्या पेरेन्ट्सना सांभाळशील, जेवणखाण करशील आणि तो नंतरही पहिल्यासारखीच ऐश करत राहील कारण तो तुला पूर्ण कंट्रोल करेल अश्या पद्धतीचा असायचा.
रमेशला औषधांची लिस्ट देऊन तिने तालुक्याच्या दवाखान्यात पाठवले. रिकामं बसण्यापेक्षा कपाटातून इसेंशीअल्स ऑफ व्हेटर्नरी सर्जरीचा ठोकळा काढला. बराच वेळ वाचून जांभई देताना गेटबाहेर थार येऊन थांबली आणि तिचे डोळे चमकले.
तिने घड्याळाकडे नजर टाकली तर फक्त साडेबारा वाजले होते. ती उठेपर्यंत पलाश लांब ढांगा टाकत दारात पोचला. हातानेच तिला बस म्हणून इशारा करत त्याने आत येऊन हातातली पिशवी टेबलवर ठेवली आणि सनग्लासेस काढून जीन्सच्या खिश्याला लटकवले.
"आत्ता? पुन्हा कोणी पेशंट आणलाय का?" तिने हसत विचारले.
"ऊंss कोण आसा काय दवाखान्यात?" पांदीतल्या गावकराच्या गडयाने रस्त्यात बैलगाडी थांबवून हाक मारली.
कीबोर्डवर पळणारी नोराची बोटं थांबली. ती पीसीसमोरून उठून दरवाज्यात आली.
"अरे डॉक्टरीण बाई! तुम्ही केंना आयलात? बरें मां?" तिला बघून गडी लगेच खाली उतरला आणि हौद्यातून एक भुरे, गुबगुबीत वासरू उचलून आत घेउन आला. अंगणात बांधल्यावर वासरू मान टाकून मलूल पडून राहिले. "होss " म्हणत तिने वासराचे निरीक्षण केले.
"रमेशss" तिने मोठ्याने हाक मारली तरी पडवीच्या सावलीत, बाकड्यावर डुलकी लागलेला रमेश ढिम्म हलला नाही.