आतून अनुला आईबाबांचं बोलणे ऐकायला येत होते.
"कुठे उधळलेत चिरंजीव? आज तरी शाळेत जाणार का?"
"राहू द्या हो. चिंगी नाहीये ना इथे. म्हणून भिरभिरलाय जरा."
'कशी गोड माझी सुमाक्का!'
"एखादं छानसं भजन म्हण ना मुग्धा", वाती तुपात बुडवत शोभाताई म्हणाल्या.
"कुठलं म्हणु?"
"कुठलंही म्हण अगं ", अनुला जवळ घेऊन कुरवाळत शोभाताई म्हणाल्या.
"किती वेळ लावशील? मी असतो तर आतापर्यंत म्हणून देखील झालं असतं आणि प्रसाद देखील खाऊन झाला असता..देवाचा", अनुची बडबडीकडे दुर्लक्ष करून मुग्धाने गायला सुरवात केली.
"तुझी पदकमले मज शतकोटी
सोडवी जन्ममरणाच्या गाठी
तुझ्या पद-धुळीची आस देवा
नित्य नव्याने घडू दे सेवा
राहू दे तुझे आशिष पाठी
सोडवी जन्ममरणाच्या गाठी
तुझी पदकमले मज शतकोटी||"
"काक्कुआज्जी!"
ती चिरपरिचीत हाक हवेत विरते न विरते तोच फाटक सताड उघडे टाकून तो धापा टाकत आत पळत आला. फाटकाची कडी त्याचा हात जेमतेमच पुरत असे. तरी तो प्रयत्न करून फाटक उघडायचाच. ती हाक शोभाताईंनाच उद्देशून आहे हे ताडले तरी मुग्धा बैठकीत आली.
"कोण आहे? "
अंगावर जेमतेम कपडे घालून त्याच्यापेक्षा मोठ्या टाॅवेलला सावरत उभ्या त्या बटूला बघून तिला हसू आलं. तरी तिने वरकरणी सरळ चेहरा ठेवत पुन्हा विचारलं, "कोण बरं?"
"अण्ड्राग"
"काय? Android?!", नव्यानेच अभ्यासक्रमात समाविष्ट झालेला course आठवला मुग्धाला.
"नै कै. अ..न..रा..ग"
भल्या पहाटेच उठली ती. शेजारी तो शांत झोपलेला. चेहऱ्यावर तेच खुळावणारं हसू. जगाच्या काळज्या वाहूनही हा इतकं निरागस कसं काय हसू शकतो याचं नेहमीच कोडं पडायचं तिला. सगळेच त्याच्या प्रेमात. अर्थात गाऱ्हाणे सांगणारेही असंख्य. पण गाऱ्हाणेही त्यालाच सांगतात याचा अर्थ तो ते समजून घेऊन सोडवू शकतो म्हणूनच. त्याला भेटायला यायचं म्हणून एका तालात पावलं टाकणारे, त्याच्या नामाचा जयघोष करणारे वारीतले हजारो जीव बघितले कि उर दडपून जायचा एखाद्याचा. पण तो तो आहे. आपल्या अगणित लेकरांना पाठीशी घालणारा, त्यांच्या असंख्य चुका पदरात घेणारा आणि तरीही त्यांच्या प्रत्येक हाकेला ओ देणारा. द्वारकाधीश श्रीकृष्ण.
किती वर्षे उलटली असतील? दोन? तीन? पाच? सतत इथेच बसून काळाचं भान राहिलेलंच नाहीये. आणि हवंय तरी कशाला? ना मी मागे जाऊ शकत, ना पुढं. आताशा मला कळू लागलंय. इथेच , अशीच, याच परकर पोलक्यात , गुडघ्यावर हनुवटी ठेऊन बसायचंय मला कायम. नाही म्हणायला हा डोक्यावरचा वड सोबतीला असतो. तो मात्र आहे तसाच आहे. त्याच्या लांब, अस्ताव्यस्त, खालीवर लोम्बणाऱ्या पारंब्या मात्र मला आवडत नाहीत. रात्र झाली की चंदेरी प्रकाशात खालून एवढ्या उंचावर पाहताना भेसूर दिसतात. कधी कधी वाटतं माझ्या हातांची बोटंच पसरली आहेत अशी लांबच लांब, वाकडी तिकडी, फाटे फुटलेली! छे , मूर्खच आहे मी. मी का घाबरतेय?
......
क्रिस्टन चा फोन खणखणला. आरशा समोरून ती तशीच तिच्या पर्सकडे गेली. जेसीका चा फोन होता.
" क्रिस्टन, गुड न्यूज. Carry's मधून मला फोन आला होता. तुझा ड्रेस आजच मिळतोय. इन फॅक्ट आताच. मी तिकडंच आहे आता. ड्रेस पीक केलाय आता बिलिंग च्या लाईन मध्ये आहे. आधी थेट घरीच येऊन सरप्राईज देण्याचं प्लॅन..
" जेसीका, ठेऊन दे तो ड्रेस. मला नकोय."
" काय? क्रिस ही जोक करण्याची वेळ नाही, चल बाय मी बिल पे करते"
" मी सिरीयस आहे. ठेऊन दे तो ड्रेस. मला नकोय. " क्रिस्टन थंड आवाजात शेवटचं बोलून फोन ठेवला.
व्हिक्टोरीयाने डोळे किलकिले करून पाहीले तेव्हा ती कुठल्याशा घरात होती. जाग आली तशी ती पटकन उठून उभा राहीली. आजूबाजूला पाहु लागली. ते एक लहानसे, जुनाट पण मजबूत दगडी घर वाटत होते. भिंतीतल्या एका कोनाड्यात कंदील ठेवलेला. चौकोनी आकाराचा, काचेच्या भिंती असलेला. त्याचाच मंद, मरगळलेला प्रकाश त्या खोलीत पसरलेला होता. तिच्या लक्षात आलं की घरात सामान असं काही नाहीच. एका भिंतीत जमिनीलगत जळून राख झालेली लाकडं असलेली अगदी लहानशी फायरप्लेस होती एवढंच. नक्की कोणती वेळ असावी ही? रानातला रस्ता लागला तेव्हा रात्र झाली होती हे तिला आठवले, आपण कोसळून खाली पडलो होतो हेही आठवले. आता काय आहे? सकाळ? रात्र?
घरी पोहोचल्यानंतर व्हिक्टोरिया विल्यम्स ला स्टडी हॉल , रूम, घरात सगळीकडे शोधू लागली. शेवटी तिने घरातल्या नोकर माणसांना विचारल्यावर तो कुठल्याशा दौऱ्यावर गेलाय आणि रात्रीच परतेल असं तिला कळालं. या वेळेत तिला शांत बसवले नाही. ती पुन्हा हेन्री च्या घराकडे गेली. जवळ तेरेसा चे पत्र होतेच. शेजारी रसेल्स च्या घराचे दार ठोठावले. आतून एक वेगळाच माणूस बाहेर आला.
" मला डेव्हिड रसेल यांना भेटायचं आहे"
तो माणूस प्रश्नार्थक नजरेने व्हिक्टोरिया कडे पहात राहीला.
" तुम्ही कोण?"
"मी मिस व्हिक्टोरिया विल्यम्स. प्लिज माझं खूप अर्जंट काम आहे. ते आहेत का घरात? "
व्हिक्टोरिया ने तेरेसा चे पत्र वाचले. तिच्याकडे एक लहानशी लाकडी पेटी होती. त्यात तिने आजवर तिला जपून ठेवावीशी वाटतात अशी पत्रं ठेवलेली होती. तेरेसाचे पत्र ठेऊन देण्यासाठी ती पेटी तिने बाहेर काढली . पेटी उघडताच सगळ्यात वर ठेवलेले हेन्री ने मरण्याच्या आधी तिला लिहिलेल्या पत्राचे पाकीट ठेवलेले होते. हेन्री ची शेवटची आठवण! तिने ते सहज उलटून पालटून पाहीले. उघडून पत्र बाहेर काढले, पुन्हा वाचले. पाकिटात खाली असलेली जांभळी फुलं तशीच होती, फक्त सुकून करडी पडलेली, हात लावला की चुरा होणारी. तिने पत्राचा कागद पुन्हा नीट घडी घालून पाकिटात ठेवला.
जमिनीवर आपले पाय मरगळल्या सारखे पडताहेत, कोणीतरी आपल्याला धरून चालवत नेत आहे असं काहीसं ग्लानीत असलेल्या व्हिक्टोरियाला जाणवत होतं. कोणीतरी आपल्याला गाडीत बसवत आहे असं वाटत असताना ती घाबरून थोडीशी भानावर आली. तिच्या अंगावर घातलेल्या कोटाने तिला थोडीशी उब वाटत होती. तो माणूस तिचे डॅड आहेत हे पाहून तिला धीर आला.
"डॅड, तुम्ही कधी आलात? त्या नदीत कोणीतरी वाहून.. त्याचा चेहरा"
" विकी शांत हो बाळा, सावकाश बोलू आपण सगळं" विल्यम्स ने तिच्या खांद्यावर हात टाकून तिला जवळ घेतले.